Thưa toàn thể cán bộ và nhân dân!
Chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là định hướng lớn mang tầm chiến lược của Đảng và Nhà nước đang được triển khai khẩn trương, là một cuộc cách mạng, là bước đột phá về thể chế, chuẩn bị cho tầm nhìn một trăm năm phát triển đất nước. Mục tiêu cao nhất của việc sắp xếp đơn vị hành chính nhằm phát triển đất nước, mở rộng không gian phát triển cho đơn vị hành chính mới.
Bám sát và thực hiện sự chỉ đạo của cấp trên, thời gian qua với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận, ủng hộ của toàn thể nhân dân, ngày 22/4/2025 huyện Nghĩa Đàn đã thực hiện thành công, đảm bảo tiến độ việc lấy ý kiến nhân dân về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã huyện Nghĩa Đàn sau khi sắp xếp còn: 07 đơn vị theo dự thảo Đề án gồm các xã: Nghĩa Đàn 1, Nghĩa Đàn 2, Nghĩa Đàn 3, Nghĩa Đàn 4, Nghĩa Đàn 5, Nghĩa Đàn 6, Nghĩa Đàn 7.
Ngày 29/4/2025, thực hiện Thông báo kết luận số 04/TB-BCĐ của Ban Chỉ đạo tỉnh Nghệ An về thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Thông báo số 597 - TB/HU của Ban Thường vụ Huyện ủy kết luận tại phiên họp ngày 29/4/2025; Kế hoạch số 57/KH-UBND của UBND huyện ngày 29/4/2025 về tổ chức lấy ý kiến cử tri và tổ chức kỳ họp Hội đồng nhân dân các cấp thông qua việc điều chỉnh lại tên gọi của đơn vị hành chính cấp xã mới sau sắp xếp trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn. Chủ trương điều chỉnh tên gọi đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp theo hướng dễ đọc, dễ nhớ, khuyến khích sử dụng tên các địa danh có yếu tố truyền thống, văn hóa, lịch sử thay thế cho việc sử dụng tên địa danh cấp huyện gắn với số thứ tự, đảm bảo (1) phù hợp với xu thế chung của cả nước, (2) gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa – lịch sử của địa phương; (3) dễ định hình vị trí địa lý và phát huy giá trị văn hóa – lịch sử của địa phương, (4) đáp ứng nguyện vọng, tạo sự gắn kết và đồng thuận, thống nhất của cử tri và người dân; (5) thuận tiện trong quản lý hành chính và phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn.
Theo đó việc đặt tên xã theo báo cáo phương án dự kiến điều chỉnh lại tên gọi sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của UBND huyện Nghĩa Đàn trên cơ sở căn cứ chủ trương tại Thông báo số 04-TB/BCĐ của Ban Chỉ đạo tỉnh; xét các yếu tố về diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các ĐVHC dự kiến sắp xếp. Tránh việc điều chỉnh lại giấy tờ và các hồ sơ liên quan quá nhiều nhiều sau khi sắp xếp ĐVHC và tình hình, đặc điểm của huyện, trong đó, dự kiến phương án tên xã mới được bắt đầu bằng từ NGHĨA để giữ lại nguồn gốc lịch sử của huyện (từ năm 1840 huyện Nghĩa Đường được thành lập trên cơ sở tách ra từ phủ Quỳ Châu. Năm 1885, vua Đồng Khánh lên ngôi đã cho đổi tên Nghĩa Đường thành Nghĩa Đàn), đảm bảo thống nhất và dễ nhận diện là các xã thuộc huyện Nghĩa Đàn, cụ thể như sau:
Nghĩa Đàn 1 (gồm thị trấn Nghĩa Đàn, xã Nghĩa Bình, Nghĩa Trung) => tên gọi mới xã Nghĩa Đàn. Lý do dự kiến đổi lại tên gọi: Lưu giữ lại tên gọi của đơn vị hành chính huyện Nghĩa Đàn trong quá trình hình thành và phát triển của huyện từ năm 1885 đến nay. Sau chia tách theo Nghị định 164/2007/NĐ-CP.
Nghĩa Đàn 2 (gồm các xã Nghĩa Hội, Nghĩa Lợi, Nghĩa Thọ) => tên gọi mới xã Nghĩa Thọ. Lý do dự kiến đổi tên gọi: Xã Nghĩa Thọ năm 1947 thực hiện chủ trương hợp nhất những xã nhỏ thành xã lớn ở nghĩa đàn hợp nhất 61 làng cũ thành 16 xã mới trong đó có xã Mai Thọ nhập lại từ xã (yên Thọ, Mai xá). Đến năm 1953 xã Mai Thọ tách ra thành 3 xã Nghĩa Thọ, Nghĩa Lợi, Nghĩa Lạc. Giai đoạn 2023-2025, sau khi sắp xếp xã Nghĩa Phú vào xã Nghĩa Thọ lấy tên xã Nghĩa Thọ. Xét các yếu tố về điều kiện tự nhiên, giao thông; quỹ đất sẽ tạo điều kiện để mở rộng không gian và hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, cụm công công nghiệp tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của các xã khi sáp nhập lại.
Nghĩa Đàn 3 (gồm các xã: Nghĩa Yên, Nghĩa Lạc, Nghĩa Sơn, Nghĩa Lâm) => tên gọi mới xã Nghĩa Lâm. Lý do dự kiến đổi lại tên gọi: Xã Nghĩa Lâm được tách ra từ xã Tân Lập từ năm 1953 (Lâm, Yên, Mai, Minh). Là nơi dự kiến đặt trụ sở hành chính của đơn vị hành chính mới sau sắp xếp (gần đường Hồ Chí Minh, quốc lộ 15), vừa là địa bàn trung tâm, vừa có những điều kiện về mở rộng không gian về phát triển, kết nối với các địa phương, vùng miền. Dân số xã Nghĩa Lâm hơn 8.833 người lớn hơn 03 xã còn lại.
Nghĩa Đàn 4 (gồm các xã: Nghĩa Hồng, Nghĩa Minh, Nghĩa Mai) => tên gọi mới xã Nghĩa Mai. Lý do dự kiến đổi tên gọi: Xã Nghĩa Mai có quy mô dân số (8.416 người), diện tích (118,26 km2), là xã duy nhất đảm bảo cả 02 tiêu chí không thuộc diện phải sắp xếp đơn vị hành chính. Xã Nghĩa Hồng thành lập theo Nghị định số 83/CP-TTg ngày 25/11/1995 từ các thị trấn nông trường. Xã Nghĩa Minh là xã thuộc diện phải sắp xếp đơn vị hành chính do không đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và dân số.
Nghĩa Đàn 5 (gồm xã Nghĩa Thành, Nghĩa Hưng) = > tên gọi mới xã Nghĩa Hưng. Lý do đổi lại tên gọi: Xét về yếu tố lịch sử (lịch sử đảng bộ Huyện Nghĩa Đàn) của Nghĩa Đàn năm 1930 Toàn Quyền Đông Dương ra Nghị định nâng trạm Nghĩa Hưng thành Sở địa lý Phủ Quỳ, Nghĩa Đàn lúc này có 6 tổng với 58 thôn trong đó có tổng Nghĩa Hưng gồm 10 xã (Nghĩa Hưng, Bắc Hiếu, Bồi Nhân, Cao Trai, Hiếu Nghĩa, Hửu Lập, Nghĩa Hòa, Nhiêu Hạp, Tân Hiếu, Cựu Hiếu). Về diện tích, dân số sau sắp xếp ĐVHC (dân số 15.091 người; diện tích 43,34 km2).
Nghĩa Đàn 6 (gồm các xã: Nghĩa An, Nghĩa Đức, Nghĩa Khánh)=> tên gọi mới xã Nghĩa Khánh. Lý do đổi tên gọi: Là xã có bề dày truyền thống lịch sử cách mạng, nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của các huyện miền núi Tây bắc tỉnh Nghệ An vào tháng 10 năm 1930 tại hang Rú Ấm (thuộc địa phận xã Nghĩa Đức ngày nay). Cây Đa Làng Trù nơi địa chỉ đỏ, nơi đây ngày 22/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Uỷ ban Khởi nghĩa huyện, hàng ngàn quần chúng Làng Thọ Lộc, Cự Lâm và Nhân dân giương cao cờ đỏ sao vàng, hô vang các khẩu hiệu cách mạng, rầm rộ kéo về huyện lỵ giành chính quyền về tay Nhân dân. Là xã có dân số 10.939 người (lớn nhất trong 3 xã sắp xếp ĐVHC).
Nghĩa Đàn 7 (gồm các xã: Nghĩa Long, Nghĩa Lộc) => tên gọi mới xã Nghĩa Lộc. Lý do đổi tên gọi: Xã Nghĩa Long, Nghĩa Lộc được tách ra từ xã Thuận Hòa năm 1953. Xã Nghĩa Lộc có dân số 20.592 người, diện tích 51,01 km2 lớn hơn xã Nghĩa Long có dân số 4.415 người, diện tích 11,92 km2.
Để tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong tư tưởng của cán bộ đảng viên và toàn thể Nhân dân về tên gọi của các xã sau khi sắp xếp ĐVHC đề nghị:
- Các địa phương hoàn thành lấy ý kiến cử tri các xã, thị trấn trước ngày 06/5/2025.
- UBND cấp xã trình Hội đồng nhân dân cùng cấp xem xét, ban hành Nghị quyết thông qua điều chỉnh lại tên gọi và báo cáo UBND cấp huyện trước ngày 07/5/2025.
- UBND huyện tổng hợp trình HĐND xem xét, ban hành Nghị quyết thông qua điều chỉnh lại tên gọi của đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp trên địa bàn huyện, chậm nhất vào ngày 07/5/2025, trình Ủy ban nhân dân tỉnh ngày 08/5/2025.